[WSIS CS-Plenary] Finally - a good turkish story on the public-root

[Joe Baptista]

http://www.cihansalim.net/blog/index.htm
by H. Cihan Salim

26 Kas=FDm '05 Sadece T=FCrkiye'nin Se=E7ti=F0i P-R ve UNIDT Yozla=FEm=FD=
=FE Bir Sistem
(B=F6l=FCm 4) Yurtd=FD=FE=FD telefon g=F6r=FC=FEmelerinin yan=FDnda =E7e=FE=
itli yaz=FD=FEmalar ve
mektuplara da ula=FEmam konunun ger=E7ekten de ciddi ve karma=FE=FDk oldu=
=F0unu
g=F6steriyor. 15 Ocak 2005'te, Public-Root <http://public-root.com/>'un (P-=
R)
yeni =FCst seviye alan ad=FD sisteminin pazarlanmas=FD ve yayg=FDnla=FEt=FD=
r=FDlmas=FD i=E7in
Public-Root Ltd ile UNIDT bir anla=FEmaya vard=FD. Anla=FEma UNIDT'ye i=FEi=
n
pazarlamas=FDn=FD b=FDrak=FDrken =DDnternet toplulu=F0u kar=FE=FDs=FDnda ol=
umlu bir imge
yaratmas=FD ve g=FCven kazanmas=FD i=E7in P-R sadece teknik sistemle u=F0ra=
=FEacak ve de
a=E7=FDk bir y=F6netim sistemi kurup kar amac=FD g=FCtmeyen bir hareket ola=
rak
kalacakt=FD. UNIDT asl=FDnda P-R'=FD satmada beklenenden ba=FEar=FDl=FD old=
u. Zira
kurumsal kullan=FDc=FDlar ve pek =E7ok =DDnternet servis sa=F0lay=FDc=FDn=
=FDn yan=FDnda as=FDl
s=FCrpriz bir h=FCk=FCmetin deste=F0inin sa=F0lanmas=FD idi. T=FCrkiye UNID=
T'in anla=FEt=FD=F0=FD
ilk ve tek =FClke olmu=FEtu. Bu se=E7imin politik nedenleri, teknik nedenle=
ri
kadar merak uyand=FDr=FDc=FD.

Fakat, P-R'de ya=FEanan sorunlar UNIDT'in ba=FEar=FDmlar=FDn=FD da silmeye =
ba=FElad=FD.
=D6ncelikle g=FCvenilir bir kurum imgesi olu=FEturamad=FD, etkin ve h=FDzl=
=FD karar alan
bir y=F6netim kurulu veya komitenin eksikli=F0i g=F6ze =E7arpt=FD. INAIC Ko=
nseyi'nin
bu a=E7=FDdan i=FElevsel olmas=FD beklenirken orada da bir ilerleme katedil=
medi,
hatta konseye atanan Dr. Mehmet Altuner, sistemdeki =E7arp=FDkl=FDklar=FD g=
=F6ren
di=F0er =FCyeler gibi, g=F6revinden bir s=FCre sonra ayr=FDld=FD. INAIC Ba=
=FEkan=FD kurumda
neredeyse tek ba=FE=FDna kald=FD. P-R kurumu i=E7inde ya=FEananlar da =E7=
=F6z=FClmeyi
getirdi, =F6yle ki UNIDT'in =F6zel mektuplarda =FEikayet etti=F0i ve baz=FD=
lar=FDn=FDn
bildi=F0i gibi baz=FD mevcut ve eski P-R =E7al=FD=FEanlar=FD, P-R sistemini=
 ele=FEtiren
mesaj ve bilgileri mevcut UNIDT m=FC=FEterilerine, =FC=E7=FCnc=FC =FEah=FDs=
lara, hatta bana
bile ilettiler. Bu da P-R'ye kar=FE=FD g=FCveni yok etti=F0i gibi UNIDT'in =
de
sayg=FDnl=FD=F0=FDna zarar verdi ve UNIDT resmi olarak P-R'nin yeniden yap=
=FDlanmas=FDn=FD
istedi, aksi halde Ocak ay=FDndaki anla=FEman=FDn iptal edilece=F0ini a=E7=
=FDklad=FD.
UNIDT UNified IDentity Technology olarak bilinirken United-Root ve
Unified-Root olarak an=FDlmaya ba=FEland=FD. =DEu anda, unidt.com
UnifiedRoot.comadresine y=F6nlendiriliyor. UNIDT kendini P-R'den farkl=FD
bir noktaya =E7ekmeye
=E7al=FD=FE=FDyor gibi. UNIDT'in ge=E7mi=FEini, kurucular=FDn=FD,
NBA<http://www.nbaserv.com/>ve
Equant <http://www.cihansalim.net/blog/www.equant.com> ile alakas=FDn=FD da=
ha
sonra ele alaca=F0=FDm.

UNIDT'in bu a=E7=FDklamalar=FDna ra=F0men sadece P-R de=F0il UNIDT'in de yo=
zla=FEm=FD=FE,
doland=FDr=FDl=FD=F0a bula=FEm=FD=FE bir sistem oldu=F0u iddias=FD mevcut. =
=DEu a=FEamada
yay=FDnlayamaca=F0=FDm yaz=FD=FEmalarda, UNIDT elemanlar=FD P-R ile resmi k=
anallar
d=FD=FE=FDndan da g=F6r=FC=FE=FCyor ve farkl=FD s=F6ylemlerde bulunuyor. Bu=
nlara g=F6re, UNIDT
P-R'nin sorunlar=FD y=FCz=FCnden baz=FD m=FC=FEterilerle beraber T=FCrkiye =
temsilcisinin
de zararlar=FD kar=FE=FDl=FD=F0=FD tazminat istedi=F0i veya buna neden olar=
ak T=FCrkiye'nin
zararlar=FDn=FDn kar=FE=FDl=FD=F0=FDn=FD istedi=F0i ima ediliyor. =DDyi niy=
et kayb=FDn=FDn yan=FDnda
m=FC=FEterilerin uzakla=FEmas=FD P-R ve UNIDT'in sadece teknik olarak sorun=
lu
olmas=FDndan kaynaklanm=FDyor. Bu kurumlardaki baz=FD ki=FEiler INAIC'i de
su=E7layarak i=FElerin kendi istedikleri =FEekilde y=F6nlendirilmemesinin
sorumlular=FDndan biri olarak g=F6steriyorlar.
Son bir g=FCn i=E7inde elde etti=F0im bilgiler, P-R ve UNIDT'in de kendi i=
=E7
yaz=FD=FEmalar=FDnda b=FCy=FCk sorunlar=FDn=FD kabul etti=F0ini g=F6sterdi=
=F0inden art=FDk ba=FEl=FD=F0=FD
rahat=E7a atabiliyorum. Konuyu irdelemeye devam ediyorum...
24 Kas=FDm '05 T=FCrk K=F6k Sunucu Sistemi Olarak Se=E7ilen Public-Root Ter=
=F6rist
veya Doland=FDr=FDc=FDlar Taraf=FDndan m=FD Y=F6netiliyordu (B=F6l=FCm 3) K=
=F6k sunucu ve alan
ad=FD konusunu ara=FEt=FDrmaya devam ediyorum. T=FCrkiye'nin =F6n=FCm=FCzde=
ki d=F6nemde
UnifiedRoot kullanmaya ba=FElamas=FD bekleniyor. Peki d=FCn ele ald=FD=F0=
=FDm ideal bir
sistem g=F6r=FCnt=FCs=FCnde olan Public-Root sistemi niye b=FDrak=FDld=FD. =
Bu konuyla
ilgili teknik sorunlar=FDn yan=FDnda daha korkutucu bir a=E7=FDklama da var=
=2E O da
P-R'=FDn uluslararas=FD y=F6netiminin doland=FDr=FDc=FDlar=FDn ve hatta IRA=
'ya destek
veren ki=FEilerin elinde oldu=F0u iddias=FD. Ve bu iddiay=FD, reyting pe=FE=
inde
olarak, bir yerden duyup hemen buraya atm=FDyorum.

P-R'u kuran ve hala tan=FDt=FDm=FDn=FD yapan bir ki=FEi, Cumhurba=FEkan=FDm=
=FDz A. Necdet
Sezer'e bir mektup yollayarak bu geli=FEmeleri itiraf etti. P-R'=FDn
se=E7ilmesinden duydu=F0umuz mutluluk da, her =FEirketin, kurumun ve tabii
devletin bir anla=FEma =F6ncesi kar=FE=FD taraf=FD ara=FEt=FDrmas=FD gerekt=
i=F0i ger=E7e=F0inin
unutulmas=FD sonucu =FCz=FCnt=FCye d=F6n=FC=FE=FCyor. K=F6k sunucu sistemin=
in y=F6netiminin ne
kadar =F6nemli ve yap=FDlan y=F6nlendirmelerin ne kadar ciddi oldu=F0unu d=
=FC=FE=FCnerek
bu geli=FEmeyi aktarmak istiyorum.
P-R'dan vazge=E7ilmesinin nedeni bu mu? Bence bu soruya resmi bir cevap
almal=FDy=FDz. Doland=FDr=FDc=FDl=FDk gibi nedenlerle su=E7lanan isimlere, =
k=F6k sunucu
sisteminin kullan=FDc=FDlar=FDn mahremiyetini nas=FDl tehlikeye atabilece=
=F0ini ve
konuyla ilgili daha pek =E7ok geli=FEmeyi aktarmaya devam edece=F0im...
23 Kas=FDm '05 T=FCrk Alan Ad=FD ve K=F6k Sunucu Y=F6netiminde ICANN'i =DEo=
k Eden Karar,
Kar=FE=FD =C7=FDkanlar (B=F6l=FCm 2) 22 Kas=FDm'da ba=FElad=FD=F0=FDm T=FCr=
k k=F6k sunucu ve alan ad=FD
y=F6netimiyle ilgili yeni geli=FEmeleri aktarmaya devam ediyorum.
Public-Root<http://public-root.com/>(P-R)'un k=F6k sunucu sistemi olarak
se=E7ilmesi asl=FDnda T=FCrkiye'nin ICANN'e
cevab=FD olarak g=F6r=FCn=FCyor. Resmi olarak a=E7=FDklanmasa da, ICANN sis=
temine
alternatif arand=FD=F0=FDn=FDn ve bulundu=F0unun g=F6stergesi. Ve bu geli=
=FEme, yapt=FD=F0=FDm
ara=FEt=FDrmalar sonucu g=F6rd=FC=F0=FCm kadar=FDyla, ICANN'de ICANN'in etr=
af=FDndaki kurum
ve kurulu=FElarda ger=E7ekten de =FEok etkisi yaratm=FD=FE.
Asl=FDnda ICANN cephesinde yer almamak da =F6nemli bir politik karar olarak
g=F6r=FCnebilir. Zira son Birle=FEmi=FE Milletler Zirvesi'nde ya=FEanan tar=
t=FD=FEma,
a=E7=FDk=E7a ortaya konmasa da =C7in ve Brezilya'y=FD ABD'nin kar=FE=FD tar=
af=FDnda a=E7=FDk=E7a
izole etmek =FCzere idi. Bu konuyu daha sonra detayl=FD incelemek m=FCmk=FC=
n, ama =FEu
a=FEamada T=FCrkiye'nin ICANN konusunda, son anda ABD'ye destek veren AB gi=
bi
davran=FDp davranmad=FD=F0=FDn=FD bilmesek de, en az=FDndan olay=FDn ba=FE=
=FDndan beri ABD'ye
destek veren blokta yer almad=FD=F0=FDn=FD tahmin edebiliyoruz.

P-R'nin a=E7=FDk, hesap verebilen, sorgulanabilir, =FEeffaf, temsil hakk=FD=
 veren
prensipler =FCzerine kurulu imgesi d=FC=FE=FCn=FCl=FCnce asl=FDnda =FClkemi=
zin se=E7imi son
derece ba=FEar=FDl=FD g=F6r=FCn=FCyor. Fakat bu ba=FEar=FDl=FD se=E7imle il=
gili ya=FEanan
sorunlar, teknolojik sistemle ilgili de=F0il. Buna da yar=FDn de=F0inece=F0=
im.

P-R i=E7in UNIDT ile anla=FEma imzaland=FD. UNIDT'in ba=FE=FDndaki Marty va=
n Veluw'un
ba=FEar=FDl=FD pazarlama =E7al=FD=FEmas=FD sonucu var=FDlan anla=FEmada, Dr=
=2E Mehmet Altuner de
15 Haziran'da INAIC konseyine
atand=FD<http://www.inaic.com/index.php?p=3Dnew-council-member>.
Bu tarihte, P-R se=E7imi ile ilgili hala resmi a=E7=FDklama yap=FDlmam=FD=
=FEt=FD. Nitekim,
23 Haziran'da da T=FCrkiye P-R'=FD resmi k=F6k sistemi olarak ilan etti.

Bu se=E7ime =DDnternet servis sa=F0lay=FDc=FDlar=FDm=FDzdan (=DDSS) hepsi o=
lmasa da =E7o=F0unun
kar=FE=FD =E7=FDkt=FD=F0=FDn=FD biliyoruz. Hatta bunun arkas=FDnda ICANN'in=
 deste=F0i oldu=F0u
tahmin ediliyor. =DDSS sa=F0lay=FDc=FDlar=FDn bu itiraz veya muhalefetlerin=
in nas=FDl
a=FE=FDld=FD=F0=FD konusundaki spek=FClasyonlar=FD ise hen=FCz burada yazma=
ya de=F0er derecede
ger=E7ek=E7i bulmuyorum. Fakat duyumlar=FDma g=F6re o d=F6nemde i=FEler pek=
 de yolunda
gitmedi ve bu tercih sorgulanmaya ba=FEland=FD. Bu arada kullan=FDc=FDlar=
=FDna bu alan
adlar=FDna eri=FEimi m=FCmk=FCn k=FDlmaya =E7al=FD=FEan =DDnternet eri=FEim=
 sa=F0lay=FDc=FD =DDtalyan
Tiscali, Temmuz sonunda UNIDT ile anla=FEt=FD=F0=FDn=FD ve sistemi devreye =
soktu=F0unu
a=E7=FDklayarak <http://www.tiscali.com/press/releases/10552825f1a.html>h=
=FCk=FCmetimizi
ya da P-R se=E7imini yapan kesim kimlerse bu kesimi rahatlatt=FD.
Fakat sistemin daha geni=FE destek ve b=F6ylece i=FElerli=F0e kavu=FEmas=FD=
 T=FCrkiye k=F6k
sisteminin sorunlar=FDn=FD azaltmad=FD, zira daha ciddi olaylar da ya=FEand=
=FD.
Bilgilerini payla=FEmak isteyenler ve yorumda bulunmak isteyenlere a=E7=FD=
=F0=FDm,
yar=FDn devam edece=F0im.
22 Kas=FDm '05 Aksiyon Dizi Senaryosunu Aratmayacak Geli=FEme: T=FCrk =DCst=
 Seviye
Alan Ad=FD Y=F6netiminde B=FCy=FCk Hatalar, A=E7=FDklar (B=F6l=FCm 1) T=FCr=
kiye'nin ICANN
konusunda bir tutumu olup olmad=FD=F0=FDn=FD ara=FEt=FDr=FDrken daha =F6nce=
 yeteri kadar
zaman ay=FDramad=FD=F0=FDm, =DCst Seviye Alan Ad=FD (=DCSAA) (TLD-Top Level=
 Domain)
konusunda =FClkemizdeki geli=FEmeleri ara=FEt=FDrd=FDm. Mevcut k=FDs=FDtlam=
a ve engelleri
a=FEma ama=E7l=FD olan =DCSAA'lara =F6rnek olarak, www.cihansalim.net yerin=
e
www.cihansalim al=FDnabilece=F0ini, daha sonra da www.blog.cihansalim gibi
adresler olu=FEturulabilece=F0ini verebilirim.
=DCSAA alan adlar=FD, T=FCrkiye Bili=FEim Derne=F0i arac=FDl=FD=F0=FDyla =
=FClkemizde de
da=F0=FDt=FDlmaya ba=FEland=FD<http://www.tbd.org.tr/index.php?module=3Dnew=
s&page=3Dreadmore&news_id=3D112>.
=DCSAA kay=FDtlar=FD, Public-Root <http://public-root.com/> adl=FD kar amac=
=FD
g=FCtmeyen organizasyon =FCzerinden y=F6netiliyor. 13 Public-Root sunucusun=
dan bir
tanesi Ankara'da <http://public-root.com/l-root.htm> bulunuyor. Bu sunucula=
r
web kullan=FDc=FDs=FD isteklerini do=F0ru adreslere y=F6nlendiriyor, t=FCm =
=DCSAA
kay=FDtlar=FDn=FD tutuyorlar, ayn=FD zamanda da halihaz=FDrda kulland=FD=F0=
=FDm=FDz .com.tr,
vb. alan adlar=FDn=FD destekliyorlar.

Fakat kar amac=FD g=FCtmeyen, biraz da idealist olan Public-Root giri=FEimi=
nde =E7ok
ciddi sorunlar ya=FEand=FD. Bu sorunlar =F6yle bir noktadaki, T=FCrk =DDnte=
rnet
kullan=FDc=FDlar=FD web =FCzerinde ki=FEisel mahremiyetlerini, yani =DDnter=
net kullan=FDm
=F6zelliklerini koruyamayacak duruma d=FC=FEt=FCler. Tehlikenin boyutu, T=
=FCrk
kurumlar=FDn=FDn do=F0ru kararlar=FD dikkatlice almam=FD=FE olmas=FDyla b=
=FCy=FCd=FC. Geli=FEmeler
sonras=FD, bundan sonraki k=F6k T=FCrk sunucusunun "UnifiedRoot" olmas=FD p=
lanland=FD,
hatta Bili=FEim'05 zirvesinde Jon Hall ve Jody Newman "Unified Root" paneli
verdiler <http://kurultay.tbd.org.tr/Program.pdf>.

=D6nemli olan, T=FCrkiye'nin y=FDllard=FDr alan adlar=FDn=FDn da=F0=FDt=FDl=
mas=FDnda ya=FEad=FD=F0=FD
olumsuz tecr=FCbelere ek olarak =DCst Seviye Alan Adlar=FD konusunda b=FCy=
=FCk
sorunlar ya=FEam=FD=FE olmas=FD, bunlar=FDn kamuoyundan gizlenmesi, sorunla=
r=FDn ne
kadar=FDn=FDn =E7=F6z=FCld=FC=F0=FCn=FCn bilinmiyor olu=FEu. Olay =F6yle bo=
yutlara ula=FEt=FD ki, =DCSAA
i=FEi i=E7ine ter=F6ristler, doland=FDr=FDc=FDlar girdi, Ankara'daki sunucu=
 son derece
beceriksizce y=F6netildi =FEeklinde iddialar etrafta u=E7uyor. Olay=FDn g=
=FCn be g=FCn,
yava=FE=E7a a=E7maya devam edece=F0im. Ama amac=FDm yava=FE giderek daha et=
rafl=FD bilgi
toplamak, sizlerden tepki almak ve ilgili mercilerden a=E7=FDklama elde
edebilmek...

- 33 -

Joe Baptista, Official Public-Root Representative and Lobbyist to the
United States Congress and Senate / Tel: +1 (202) 517-1593

Public-Root Disclosure Documents: http://www.cynikal.net/~baptista/P-R/
Public-Root Discussion Forum: http://lair.lionpost.net/mailman/listinfo/pr-=
plan